Ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Ἱερομάρτυρας Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας

Συνδύαζε θερμότατο ζῆλο καὶ ἀνώτερη λαμπρὴ μόρφωση καὶ γρήγορα κατέλαβε σπουδαία θέση στὴν Ἐκκλησία τῆς Αἰγύπτου, ἀφοῦ διαδέχτηκε τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλεξανδρείας Θεωνᾶ.
Τὸ ἔτος 306 μ.Χ. προήδρευσε σὲ Σύνοδο ποὺ καταδίκασε καὶ καθήρεσε τὸν Ἐπίσκοπο Λυκοπόλεως Μελέτιο. Ἀλλὰ αὐτὸς γιὰ νὰ ἐκδικηθεῖ τὸν Πέτρο τὸν κατάγγειλε στὸν αὐτοκράτορα Μαξιμιανὸ Γαλέριο, ὅταν αὐτὸς κήρυξε διωγμὸ κατὰ τῶν χριστιανῶν.

Τότε ὁ εὐσεβὴς ἀρχιεπίσκοπος, ἔδειξε τὴ μεγάλη καὶ λαμπρὴ διαγωγή του. Προκειμένου νὰ συλληφθεῖ ἀπὸ τὸν ἔπαρχο Ἀλεξανδρείας, κάλεσε τοὺς πιὸ ἄξιους πρεσβυτέρους τῆς ἀρχιεπισκοπῆς του, τὸν Ἀχιλλᾶ καὶ τὸν Ἀλέξανδρο. Τοὺς ἀνήγγειλε ὅτι ἔφτασε τὸ τέλος του καὶ ὅρισε διαδόχους του. Κατόπιν, γιὰ νὰ μὴν ἀντιληφθεῖ τὴν σύλληψή του ὁ χριστιανικὸς λαός, ποὺ ἦταν συγκεντρωμένος μπροστὰ στὴν πόρτα του, βγῆκε καὶ παραδόθηκε στοὺς στρατιῶτες ἀπὸ μία τρύπα, ποὺ ἀνοίχτηκε στὸ πίσω μέρος τοῦ σπιτιοῦ του.

Ἔπειτα τὸν πῆγαν κρυφὰ στὸν τόπο τῆς θανατικῆς ἐκτέλεσης, ὅπου τὸν ἀποκεφάλισαν τὸν Νοέμβριο τοῦ 311, ἀφοῦ ποίμανε τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἀλεξανδρείας 12 χρόνια.

Ἀπὸ κάποιο σύγγραμμά του «περὶ θεότητας» διασώθηκαν μερικὰ κομμάτια. Σώζονται ἐπίσης Κανόνες ἀπὸ τὴν συγγραφὴ τοῦ «περὶ Μετανοίας», ποὺ ἔγραψε ὅταν ὁδηγοῦσε στὴν ἐπιστροφὴ χριστιανούς, ποὺ κατὰ τοὺς διωγμοὺς δὲν μπόρεσαν νὰ μείνουν σταθεροὶ στὴν πίστη.
Ἐπίσης ἡ εὐσεβὴς ὀξυδέρκεια τοῦ Πέτρου, εἶχε διακρίνει τὶς αἱρετικὲς τάσεις τοῦ νεαροῦ τότε διακόνου Ἀρείου καὶ τὸν ἀφόρισε. Ἀλλὰ ὕστερα τὸν δέχτηκε πάλι, ἀφοῦ δήλωσε μετάνοια καὶ ζήτησε δημόσια συγνώμη.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τῆς θείας γνώσεως, εὔσημοι σάλπιγγες, καὶ τῶν τῆς πίστεως, θεσμῶν ἐκφάντορες, Ἱερομάρτυρες Χριστοῦ, ἐδείχθητε τοῖς ἐν κόσμῳ, Κλήμη παναοίδιμε, τῆς ζωῆς κλῆμα εὔκαρπον, καὶ Πέτρε θεόσοφε, εὐσεβῶν πέτρα ἄρρηκτε· διὸ ὡς τῶν ἀρρήτων ἐπόπται, ῥύσασθε πάσης ἡμᾶς βλάβης.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐκκλησίας ἄσειστοι καὶ θεῖοι πύργοι, εὐσεβείας ἔνθεοι, στῦλοι ὡς ὄντως κραταιοί, Κλήμη σὺν Πέτρῳ πανεύφημοι, ὑμῶν πρεσβείαις, φρουρήσατε ἅπαντας.

Μεγαλυνάριον.
Κλῆμα ἀφθαρσίας πανευθαλές, ὁ Κλήμης ἐδείχθη, οἶνον στάζον τὸν μυστικόν, πέτρα Ἐκκλησίας, ὁ Πέτρος δὲ ὡράθη· διὸ τὰς ἀριστείας, τούτων ὑμνήσωμεν.