Ὁ Ἅγιος Θεόγνωστος ὁ Ἕλληνας Μητροπολίτης Κιέβου καὶ πάσης Ρωσίας

Ὁ Ἅγιος Θεόγνωστος ἦταν ἑλληνικῆς καταγωγῆς καὶ ζοῦσε ὡς μοναχὸς στὴν Κωνσταντινούπολη. Τὸ ἔτος 1328 ἐξελέγη Μητροπολίτης Κιέβου, μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Πέτρου τοῦ Κιέβου († 21 Δεκεμβρίου). Ἐγκαταστάθηκε στὴ Μόσχα καὶ ὑποστήριξε τὸν ἡγεμόνα τῆς Μόσχας Ἰωάννη ἐναντίον τοῦ ἡγεμόνος τοῦ Τβὲρ Ἀλεξάνδρου Μιχαήλοβιτς, ὁ ὁποῖος καὶ ἀφορίσθηκε ἀπὸ τὸν Ἅγιο. Ὅταν, μετὰ τὴν ρήξη πρὸς τὴ Χρυσὴ Ὀρδή, κατέφυγε στὴν πόλη Πσκώφ, ἀναθεμάτισε καὶ τοὺς κατοίκους τοῦ Πσκώφ, διότι δέχθηκαν τὸν ἐπικίνδυνο ἡγεμόνα τοῦ Τβέρ.

Πέρα ὅμως ἀπὸ τὶς ἐσωτερικὲς ἀντιθέσεις, οἱ ὁποῖες δημιουργήθηκαν ἐντὸς τῆς Ρωσίας, ὁ Ἅγιος Θεόγνωστος πέτυχε μὲ ἀλλεπάλληλες ἀποστολὲς στὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως τὴν κατάργηση τῆς Μητροπόλεως Γαλικίας καὶ τὴν ὑπαγωγὴ τῶν Ἐπισκοπῶν αὐτῆς ὑπὸ τὸν Μητροπολίτη Ρωσίας.

Ὁ Ἅγιος ἐπέδειξε πρὸς τοὺς Μογγόλους πνεῦμα συνέσεως, ἀφοῦ ὑπέφερε πολλὰ ἀπὸ αὐτοὺς καὶ ἰδιαίτερα ἀπὸ τὸν Τζανιμπὲγκ χάν. Ὅταν ὁ τελευταῖος ἀπαίτησε μεγαλύτερους φόρους ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸν λαό, ὁ Ἅγιος ἀπέφυγε τὴν λήψη γενικότερου φορολογικοῦ μέτρου κατὰ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας. Καὶ ὅταν τὸν κατηγόρησαν στὸν ἡγεμόνα τῶν Μογγόλων ὅτι δὲν ἀποδίδει τιμὲς σὲ αὐτόν, ὁ Ἅγιος ἀπάντησε ὅτι ὁ Χριστὸς ἦλθε νὰ μᾶς διδάξει τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ μᾶς λυτρώσει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν πλάνη. Γιατί θὰ ἔπρεπε ἐκεῖνος, ὡς Ἐπίσκοπος, νὰ ἀποδίδει τέτοια τιμὴ στοὺς κοσμικοὺς ἄρχοντες καὶ τὴν εἰδωλολατρία;
Ὁ Ἅγιος Θεόγνωστος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη, τὸ ἔτος 1353, ἀφοῦ προηγουμένως εἶχε ἐπιλέξει ὡς διάδοχό του τὸν Ἐπίσκοπο τοῦ Βλαδιμήρ, Ἀλέξιο.