Shën Qesari lindi në vitin 330 dhe ishte vëllai më i vogël i shën Grigorit (25 janar). I edukuar me dashurinë për virtytet e shenjta nga shën Nona dhe shën Grigori i Nazianzit (1 janar), ai ndoqi vëllain. Pasi përfundoi studimet e përgjithshme në qendrat më të mëdha kulturore të kohës; fillimisht në Qesari të Kapadokisë, më pas në Qesari të Palestinës dhe në fund në Aleksandri, ku përfundoi studimet me sukses në matematikë, astronomi, filozofi dhe retorikë. Por ai interesohej më shumë për mjekësinë, e cila atëherë merrej jo vetëm me shkencën e shërimit të sëmundjeve trupore, por edhe me mënyrën se si ato lidheshin me shpirtin. Me sa duket, u njoh me shën Athanasin e Madh dhe shën Andonin e Madh dhe përfitoi shumë nga shembulli i këtyre dy shtyllave tepër të mëdha të Kishës.
Më pas shkoi në Konstandinopojë, ku u prit me respekt nga perandori Konstanc (337-361), i cili e emëroi shën Qesarin mjek të pallatit mbretëror. Më vonë edhe perandori Julian (361-363), tregoi respekt për të dhe Qesari ishte i vetmi i krishterë që nuk u dërgua nga ai në mërgim. Madje, e ngriti në detyrën e kryemjekut dhe i besoi të ardhurat publike. Shën Grigor Theologu dhe pjesa tjetër e familjes u shqetësuan nga frika, se mos ndoshta Qesari mohonte Krishtin nën ndikimin e oborrit mbretëror dhe i vëllai i dërgoi një letër ku e nxiste të braktiste pallatin dhe të kthehej në vendlindje. Por Qesari qëndroi në Konstandinopojë edhe për pak kohë, për të ndihmuar të krishterët e përndjekur dhe për të bindur perandorin. Shumë shpejt kuptoi se më kot përpiqej të bindte Julianin, i cili sa vinte e bëhej më tiran dhe madje i kërkoi Qesarit të mohonte besimin, se do t’i shtonte privilegjet.
Atëherë Qesari pohoi me zë të lartë para tërë njerëzve të oborrit, se kurrë nuk do të hiqte dorë nga besimi te Krishti, edhe sikur të vuante çfarëdo lloj gjëje. Ai la pas të gjitha ofiqet e të mirat që gëzonte dhe u kthye në vendlindje, në Nazianz, në shtëpinë e prindërve, duke ndihmuar banorët që vuanin nga sëmundje të ndryshme. Kur Juliani vdiq në mënyrë mjerane, Qesari u kthye përsëri në Konstandinopojë, gjatë mbretërimit të Valensit (364-378). U emërua kuestor i thesarit dhe i të ardhurave publike në Nikea të Bitinisë, detyrë të cilën e mbajti deri në fund të jetës. Për shkak të pozitës, mundi të shpërndante lëmosha dhe të ndihmonte të varfrit.
Pasi shpëtoi për mrekulli nga një tërmet i frikshëm, i cili e shkatërroi pothuajse tërësisht Nikean, vendosi të hiqte dorë nga të gjitha përgjegjësitë zyrtare, që t’i përkushtohej plotësisht Perëndisë, njësoj si vëllai, Grigori. U pagëzua në moshë të pjekur, siç ishte zakoni atëherë dhe u ushtrua në asketizëm. Por u sëmur shpejt dhe vdiq në Nikea, më 10 mars të vitit 369, para së të pranohej si murg. Me një testament të shkurtër dhe prekës, ia linte tërë pasurinë të varfërve. Trupi i tij u transferua në Arianz, për t’u varrosur në prani të të afërmve të tij. Shën Grigor Theologu mbajti me këtë rast një fjalim të përmortshëm, i cili u bë model i kësaj gjinie, në të cilin nxiste të krishterët të hiqnin dorë, ashtu si Qesari, nga kotësia e ofiqeve të kësaj bote, që të merrnin bekimet qiellore.
